ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

1. Το γεγονός ότι στο χωριό μας την δεκαετία 1964-1974 λειτουργούσε σχολή ταπητουργίας και όλα τα νοικοκυριά είχαν αργαλειό, ο οποίος σήμερα δυστυχώς είναι κάπου ξεχασμένος ή διαλυμένος.
2. Η διοργάνωση σεμιναρίου με θέμα τον αργαλειό από την ΝΕΛΕ και τον Πολιτιστικό Σύλλογο, όπου αυτό μας διευκόλυνε περισσότερο να γνωρίσουμε (χωρίς μεταφορικά προβλήματα) από κοντά τον ξεχασμένο αργαλειό.
3. Το πρόγραμμα του Δ/Σ για τα παλιά σκεύη και εργαλεία μέσα στα οποία εντάχθηκε και ο αργαλειός.

Η διάρκεια της δουλειάς μας ήταν 3,5 μήνες περίπου και ξεκίνησε αμέσως μετά τις αποκριές.

Το ερέθισμα δόθηκε όταν δημιουργήσαμε μέσα στον Μάρτη την γωνιά Λαϊκής παράδοσης

Γνωστικού τομέα: να γνωρίσουμε από κοντά όλη την διαδικασία ύφανσης του μαλλιού, επίσης τα μέρη και τα εξαρτήματα του αργαλειού που συμβάλουν στη κατασκευή του υφαντού …

Συναισθηματικού τομέα : να κατανοήσουν και να θαυμάσουν την υπομονή και επιμονή των παλαιών γυναικών και την αγάπη τους για την λεπτομέρεια και το ωραίο.

Ψυχοκινητικού τομέα : δραστηριοποίηση των παιδιών, συνεργασία για την κατασκευή υφαντών κι απόκτηση δεξιοτήτων.

Στην αρχή η γωνιά λαϊκής παράδοσης είχε πιο γενικό χαρακτήρα. Υπήρχαν εικόνες από φορεσιές χαρακτηριστικές απ' όλα τα μέρη της Ελλάδας. Μάθαμε για τις διαφορές της νησιώτικης φορεσιάς και της ορεινής. Επικεντρώσαμε την προσοχή μας στις ποδιές και στις μαντίλες με στόχο να προσέξουν τα χρώματα, σχήματα, συμμετρία και φτιάξαμε ποδιές με κολλάζ, μαντήλια με ζωγραφική και τρέσες .

• Πριν ασχοληθούμε με την υφαντική τέχνη προηγήθηκε σαν πρώτο στάδιο ενημέρωση για την προέλευση του νήματος “κούρεμα, πλύσιμο με ζεματιστό νερό στο κακκάβι, ξάσιμο, γνέσιμο, τυλιγάδιασμα, βάψιμο”.
• Στο δεύτερο στάδιο η γωνιά μας, εξειδικεύτηκε με ότι αφορούσε τα υλικά για την ύφανση “χτένια, μιτάρια, καλαμοκάνια, σαΐτες, ρόκα, κουλούκα, κλώστης, αδράχτι, ανέμη, ανεμίδι”. Σημαντική ήταν η παρουσία της Κας Δημητρίας Γούλου η οποία με την βοήθεια του Πολιτιστικού Συλλόγου Κεριού έφερε τον αργαλειό της στο σχολείο μας κι έτσι μας εξήγησε πολλά πράγματα όχι μόνο γύρω από την τέχνη του αργαλειού αλλά και για το μεράκι, την υπομονή κι’ επιμονή που είχαν τότε… και που τώρα δεν υπάρχει.
• Το τρίτο στάδιο ήταν αφιερωμένο στην παρατήρηση υφαντών, τα οποία συγκεντρώθηκαν στο σχολείο μας ταυτόχρονα και για την έκθεση του Δ.Σ. Μάθαμε καινούργιες λέξεις για τα παλιά πράγματα: “Τα υφαντά σακούλια” που τα έπαιρναν για τα ψώνια στη Χώρα και το “καλό σακούλι” έδειχνε την καλή νοικοκυρά, την “καρπέτα” και την “πατανία” (κουβέρτες), την “μεσσάλα” (τραπεζομάντιλο), την “ρουμπού” (κουρελού) που ήταν η κουβέρτα των φτωχών και τις “σκαμπαβίες”.

Παίξαμε παιχνίδια ανάμεσα σε κουβαρίστρες - σαΐτες και χτένια.

Σκοπός ήταν να προσεγγίσουμε το υλικό κατά το αυθόρμητο παιχνίδι, έτσι και έγινε. Φτιάξαμε το δικό μας παραμύθι: “Μια υφάντρα στο χωριό”. Ζωντανέψαμε την “ροκά” με την φαντασία μας, μας είπε την ιστορία της, “Πως βρέθηκε σ’ αυτό το σπίτι”, πως φτιάχτηκε, που την χρησιμοποιούσαν, πια “μυστικά έχει ακούσει”, τη “συζήτηση έκανε με τον αργαλειό”. Ενεργοποιήσαμε όλες μας τις αισθήσεις μαθαίνοντας να αναγνωρίζουν το μαλλί (καρπέτα), το μετάξι (κρεσπόνι) και το βαμβάκι.

Το τελικό στάδιο ήταν η δημιουργία. Επειδή η υφαντική απαιτεί ένα συγκεκριμένο ρυθμό: ‘πέρασμα της κλωστής - μια από πάνω - μια από κάτω από το στημόνι’, στην αρχή είχαμε χάρτινες λουρίδες και μετά της αλλάξαμε με το “γνέμα” και περάσαμε στους μικρούς “ατομικούς αργαλειούς”. Δεν ήταν ότι το πιο εύκολο!!! Μάλιστα όσα παιδάκια ήταν εξοικειωμένα με την εικόνα του αργαλειού στο σπίτι, αυτά τα κατάφεραν καλύτερα!!!!!

Τέλος σημαντικό ρόλο στη στάση των παιδιών με τα χειροποίητα υφαντά έπαιξε και η συνάντηση που είχαμε με της “γιαγιάδες” και διηγήθηκαν από κοντά η κάθε μια τις δικές της αναμνήσεις. Άλλωστε τους ανήκει και ο πρώτος ρόλος.